İsmail Hakkı YILDIZ

1990'lı yıllarda Excite, Galaxy, Lycos ve Webcrawler ile başlayan, ardından Yahoo ve Altavista'nın dahil olduğu son olarak da Google'ın egemen olduğu İnternet arama motoru sektörüne bir de İran'dan katılımcı geliyor. Kendine özgü arama motoruyla bu sektöre girmeye hazırlanan İran, tamamen yerli üretimi olan "Ya Hak" arama motoruyla yerli kullanıcıların karşısına çıkmaya hazırlanıyor.

İran'ın Enformasyon Teknolojileri Şirketi Araştırma ve Kalkındırma Departmanı Başkanı Hadi Malek-Parast, İran'ın kendi arama motorunu oluşturmak için çalışmalara başladıklarını söyledi. Yeni arama motorunun adı ise "Ya Hak" olacak.

Çin, Google'ın Çin tabanlı arama moturunu kapatmasının ardından kendi arama moturunu ortaya çıkardı. China Mobile Ltd. ile hükümete ait Xinhua adlı haber ajansı, http://www.chinaso.com/ adlı arama sitesini kurdular.

Bu girişim, yönetimdeki komünist partinin Çin halkının arama sonuçlarında neler göreceğini denetlemesine yönelik yeni bir araç olabilir. Endüsrti analizcileri, Xinhua'nın ve China Mobile'ın geniş üye kitlesi sayesinde yaşayabileceğini ancak Çin arama piyasası lideri Baidu'yu zorlamasının zor olduğunu söylüyor

Xinhua, yeni arama motoru Panguso'yu Çin'in en çok kullanılan arama motorlarından biri yapmayı umuyor.

Çin arama motorlarında göze çarpan eksiklikler

Blogspot.com'un kapatılmasıyla ilgili ilk kez konuşan Digiturk Genel Müdürü Özerdem, "Tek suçlu Google yönetimidir. Google'ın duyarsızlığı yüzünden mahkeme bu kararı aldı" dedi.

Dünyanın en büyük blog platformlarından blogspot.com, Digiturk'ün açtığı dava sonucu kapatıldı. Kapatılmaya gerekçe olarak bazı lig maçlarının bloglarda yayınlanması gösterildi.

Digiturk Genel Müdürü Ertan Özerdem konuyla ilgili ilk açıklamayı CNBC-e'de Burcu Göksüzoğlu'na yaptı.

ABD hükümeti, yeni yayınladığı ‘kaçak ve taklit ürün aracıları’ listesine Çin’in en büyük arama motoru Baidu’yu da ekledi.

Amerikan Ticaret Bakanlığı yetkisi Ron Kirk, ünlü markaların taklitlerini satan sitelere, Baidu üzerinden kolayca erişilebilidiğini söyleyerek siteyi ‘korsan ürün pazarı’ olarak nitelendirdi.

Açıklamada ayrıca Çin’deki dev alışveriş merkezlerinde, kopyalanmış işletim sistemi ve korsan yazılım yüklü binlerce bilgisayarın açık açık satıldığı şikayetinde bulunuldu.

Çin'in en büyük arama motoru olan Baidu, potansiyel bir tekel soruşturması ile karşı karşıya. Firmanın Çin'de yayın yapan en büyük ikinci online ansiklopedi sitesini arama sonuçları sayfasında bloke ettiği veya sıralamalarını manipüle ettiği iddia ediliyor.

Yaklaşık 450 milyon internet kullanıcısı ile internet kullanımının en fazla olduğu (elbette penetrasyon anlamında değil) ülke Çin. Ülkenin en büyük arama motoru ise yerli bir firma olan Baidu. StatCounter'ın verilerine göre Çin arama motoru pazarında lider, sahip olduğu %68,57'lik pazar payı ile Baidu ve en yakın takipçisi Google'ın Çin'deki pazar payı yalnızca %28,36 düzeyinde. Ancak Çin'in yerli arama motoru Baidu şimdilerde ciddi bir tekel suçlamasıyla karşı karşıya. Firmanın arama sonuçlarını manipüle ettiği iddia edilmekte. İddiayı ortaya atan ise Wikipedia benzeri bir online ansiklopedi sitesi olan Hudong.com.